Di tích lịch sử - văn hóa đình Chu
21/02/2022
Đình Chu nằm ở bản Chiềng, xã Quang Huy, huyện Phù Yên. Đình được xây dựng vào tháng 8-1921, hoàn thành vào tháng 8-1922 dưới thời Tri châu Cầm Văn Khang.
Đình được xây dựng trên địa hình bằng phẳng, không gian thoáng mát, bên cạnh ao Noong Bua ở trung tâm xã Quang Huy. Đình được xây dựng theo hình chữ “Đinh”. Mặt đình nhìn về hướng tây, phía trước mặt đình có thể bao quát được cả dòng suối Tấc và cánh đồng Mường Tấc rộng lớn, phía sau gối lưng vào ngọn núi Hồng tạo nổi ở trung tâm xã Quang Huy. Đình được xây dựng theo hình chữ “Định”. Mặt đình nhìn về hướng tây, phía trước mặt đình có thể bao quát được cả dòng suối Tấc và cánh đồng Mường Tấc rộng lớn, phía sau gối lưng vào ngọn núi Hồng tạo nên thế vững chãi. Kiến trúc đình theo kiểu vì kèo, nền lát gạch với những hàng cột lim to khỏe, có đường kính 80-90cm. Bờ tường cao 3,5-4,0m, dày 40-50cm, xây bằng gạch chỉ, mái lợp ngói vảy hình đĩa. Không gian chính của đình được chia làm 4 phần: tòa đại đình, hậu cung, sân đình và khuôn viên xung quanh.
Dưới thời Tri châu Cầm Văn Khang (1920-1935), lễ tế thần thường được tổ chức 4 lần trong một năm vào các dịp: Đêm giao thừa, mùng 3 Tết lễ ra tướng, lễ mừng Cơm mới vào tháng 8 âm lịch, lễ tổng kết cuối năm trước thềm năm mới vào tháng 11 âm lịch. Sau phong trào ”Chiều dân chống thẻ” năm 1935, thực dân Pháp thực hiện chế độ luân chuyển quan lang từ nơi khác đến vùng Mường Tấc thay Cầm Văn Khang làm tri châu. Từ đó, đình Chu không có người trông coi, quét dọn, các nghi lễ thờ cúng không được tổ chức thường xuyên và quy củ như trước nữa. Tháng 10-1952, Phù Yên được giải phóng, chính quyền cách mạng chủ trương khôi phục kinh tế, tập trung ổn định đời sống nhân dân; nghiêm cấm các tầng lớp mo chang dưới thời phong kiến hành nghề. Trải qua thời gian, đình Chu chỉ còn phế tích, gồm một mô đất rộng khoảng 100m2 nằm ở vị trí trung tâm, phần còn lại người dân sử dụng làm nơi ở.
Từ năm 2013, Ủy ban nhân dân huyện Phù Yên phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh Sơn La, các nhà nghiên cứu văn hóa thực hiện công tác lập hồ sơ khoa học xếp hạng và đã tiến hành khôi phục lại đình Chu. Ngày 13-9-2017 tổ chức Lễ khánh thành. Đình Chu được xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh vào ngày 7-6-2013.
Nguồn Theo Địa Chí Sơn La xuất bản năm 2020