Năm 2005, Quốc hội đã ban hành Luật Giao dịch điện tử; đồng thời Chính phủ cũng đã ban hành các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện tử về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số như: Nghị định số 26/2007/NĐ-CP, Nghị định số 130/2018/NĐ-CP thay thế Nghị định số 26/2007/NĐ-CP; Thông tư của Bộ Nội vụ/Bộ Quốc phòng về quản lý, sử dụng chứng thư số chuyên dùng Chính phủ (Thông tư số 05/2010/TT-BNV, Thông tư số 185/2019/T-BQP thay thế Thông tư số 08/2016/TT-BQP), Chỉ thị 02/CT-TTg ngày 23/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường sử dụng chữ ký số chuyên dùng Chính phủ trong hoạt động của cơ quan nhà nước các cấp. Sơn La triển khai sử dụng chứng thư số và ứng dụng chữ ký số chuyên dùng phục vụ hoạt động trong các cơ quan hành chính Nhà nước tỉnh từ năm 2017. Đến nay, số lượng chứng thư số chuyên dùng đang hoạt động là 6.632 chứng thư số, trong đó 5.503 chứng thư số cá nhân (với 4.837 thiết bị Token, 490 thiết bị SIM-PKI, 176 chứng thư số tập trung), 1.129 chứng thư số tổ chức. Các cơ quan Nhà nước trên địa bàn tỉnh cơ bản đáp ứng điều kiện sử dụng chữ ký số trong giải quyết công việc.

Hệ thống quản lý văn bản và điều hành của tỉnh Sơn La đã được tích hợp bộ công cụ chữ ký số chuyên dùng công vụ (VGCA Sign Service), toàn bộ quy trình dự thảo, xử lý, phê duyệt, ký số phát hành văn bản được thực hiện trực tiếp trên phần mềm. Sở Thông tin và Truyền thông đã hướng dẫn văn thư các cơ quan, đơn vị sử dụng công cụ để thực hiện kiểm tra tính pháp lý của văn bản đến bảo đảm chỉ tiếp nhận và giải quyết các văn bản theo đúng quy định.

Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tỉnh Sơn La đã được tích hợp chữ ký số phục vụ sử dụng dịch vụ công trực tuyến của người dân và nghiệp vụ giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan Nhà nước. Trong đó, Sở Thông tin và Truyền thông đã tổng hợp và đăng ký nhu cầu cấp chứng thư số chuyên dùng phục vụ trong Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả các cấp trên địa bàn tỉnh (với 962 cá nhân tại 235 bộ phận một cửa).

Theo đó, tỷ lệ cơ quan, đơn vị áp dụng chữ ký số trong trao đổi văn bản điện tử (trừ văn bản mật) đạt 100%. Các văn bản bắt buộc trao đổi hoàn toàn dưới dạng điện tử được thực hiện ký số trực tiếp của cá nhân người có thẩm quyền và tổ chức vào văn bản, với tỷ lệ văn bản ký số có sự chuyển biến rõ rệt qua từng năm, từ 30% năm 2017 lên trên 99,5% trong năm 2024, góp phần nâng cao hiệu quả công tác xử lý, giảm đáng kể thời gian gửi, nhận văn bản giữa các cơ quan, đơn vị; làm thay đổi tác phong, lề lối làm việc từ giải quyết công việc dựa trên giấy tờ sang giải quyết công việc trên môi trường điện tử mọi nơi, mọi lúc…

Hiện nay, tỉnh Sơn La đang tiếp tục triển khai đăng ký cấp chứng thư số cho công chức thực hiện công tác chuyên môn tại các sở, ngành, địa phương, viên chức ngành y tế, ngành giáo dục với mục tiêu 100% cán bộ, công chức, viên chức đều sử dụng chứng thư số chuyên dùng trong hoạt động công vụ (ký các văn bản liên quan đến hoạt động công vụ…), do đó nhu cầu cung cấp chứng thư chữ ký số trong thời gian tới của tỉnh sẽ tăng đáng kể, đặc biệt tập trung vào viên chức ngành y tế và giáo dục (khoảng 25.065 người).

Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của việc ứng dụng chữ ký số chuyên dùng Chính phủ trong cải cách hành chính, phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số; thúc đẩy chuyển đổi số. Việc sử dụng chứng thư số đã được tích cực đẩy mạnh, góp phần đảm bảo an toàn giao dịch điện tử; tạo môi trường làm việc hiện đại; tiết kiệm thời gian và chi phí; nâng cao hiệu quả làm việc; tăng tính công khai, minh bạch trong quản lý, điều hành; thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; hỗ trợ cho quá trình cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Nguyễn Hạnh