Kiện toàn hệ thống khuyến nông cơ sở

Đề án đặt mục tiêu củng cố, kiện toàn hệ thống khuyến nông cơ sở theo hướng mở rộng đa chức năng dịch vụ, phục vụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đồng thời nâng cao năng lực tổ chức và hoạt động của lực lượng khuyến nông tại địa phương. Trên cơ sở đó, các tổ khuyến nông cộng đồng (KNCĐ) được hình thành tại cơ sở với vai trò là cầu nối giữa nhà quản lý, nhà khoa học và người nông dân.

Ngay sau khi Đề án được phê duyệt, tỉnh Sơn La đã nhanh chóng thành lập 2 tổ KNCĐ đầu tiên tại các huyện Thuận Châu và Mai Sơn. Đến nay, toàn tỉnh đã phát triển được 99 tổ KNCĐ, với tổng số 830 thành viên là cán bộ khuyến nông, trưởng bản, nông dân sản xuất giỏi và đại diện hợp tác xã. Đây là lực lượng nòng cốt hỗ trợ nông dân tiếp cận nhanh với tiến bộ kỹ thuật và các mô hình sản xuất hiệu quả.

Đa dạng hoạt động đào tạo, tập huấn

Trong giai đoạn 2022 - 2025, các tổ KNCĐ trên địa bàn tỉnh đã tổ chức hàng loạt hoạt động đào tạo, tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm sản xuất. Cụ thể, đã tổ chức 14 lớp tập huấn, 5 hội thảo, tọa đàm và 2 chuyến tham quan thực tế tại các hợp tác xã kiểu mới, thu hút khoảng 600 lượt nông dân tham gia. Thông qua đó, người dân được cập nhật kiến thức, kỹ năng trong sản xuất, tiếp cận thị trường và phát triển sản phẩm nông nghiệp hàng hóa.

Tổ khuyến nông cộng đồng Thuận Châu tư vấn, hướng dẫn nông dân khôi phục sản xuất thủy sản sau bão lũ.

Đáng chú ý, trong lĩnh vực chuyển giao kỹ thuật tiên tiến, các tổ KNCĐ đã phối hợp với các tổ chức quốc tế như: GIZ (CHLB Đức) và JICA (Nhật Bản) tổ chức 16 lớp tập huấn chuyên sâu về kỹ thuật trồng, chăm sóc cây cà phê Arabica, na Hoàng hậu, thâm canh na rải vụ. Đồng thời, nhiều khóa đào tạo về Marketing, chứng nhận VietGAP và GAP cơ bản đã được triển khai cho 440 lượt nông dân, qua đó từng bước hình thành tư duy sản xuất an toàn, gắn với nhu cầu thị trường.

Ngoài ra, từ nguồn hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, các tổ KNCĐ cũng đã tổ chức 6 lớp thực địa phục hồi sản xuất sau thiên tai cho 180 người; 2 buổi tư vấn kỹ thuật trực tiếp cho 120 hộ dân; 6 hội nghị tập huấn về ngành nghề nông thôn cho 540 lượt người tham gia.

Góp phần xây dựng vùng nguyên liệu và phát triển nông nghiệp hàng hóa

Thông qua các hoạt động cụ thể, thiết thực, các tổ KNCĐ đã trở thành lực lượng đồng hành cùng chính quyền cơ sở trong việc phát triển vùng nguyên liệu tập trung, nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng cho sản phẩm nông sản hàng hóa. Nhiều mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với xây dựng mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, sản xuất nông nghiệp hữu cơ… đã được các tổ KNCĐ hỗ trợ triển khai hiệu quả tại các địa phương.

Không chỉ dừng lại ở công tác khuyến nông kỹ thuật, các tổ KNCĐ còn tích cực tuyên truyền, vận động người dân tham gia tổ hợp tác, hợp tác xã; kết nối với doanh nghiệp, hợp tác xã tiêu thụ nông sản, qua đó thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, có liên kết.

Phát huy vai trò lực lượng khuyến nông cơ sở

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sơn La, việc triển khai Đề án thí điểm thành lập tổ KNCĐ đã góp phần thay đổi phương thức tiếp cận, hỗ trợ nông dân từ hình thức truyền thống sang cách tiếp cận cộng đồng, lấy người nông dân làm trung tâm. Các tổ KNCĐ đang ngày càng thể hiện rõ vai trò là “cánh tay nối dài” của ngành nông nghiệp tại cơ sở, giúp người dân nắm bắt thông tin, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, phát triển sản xuất bền vững.

Thời gian tới, tỉnh Sơn La tiếp tục nhân rộng mô hình tổ KNCĐ gắn với định hướng phát triển các vùng chuyên canh cây trồng chủ lực như cà phê, cây ăn quả, rau an toàn, cây dược liệu… Tỉnh cũng sẽ chú trọng đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng cho lực lượng khuyến nông cơ sở, tăng cường liên kết với các tổ chức trong và ngoài nước nhằm huy động các nguồn lực thúc đẩy phát triển nông nghiệp hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.

Quốc Tuấn