Chuyển đổi số trong lĩnh vực thông tin Khoa học và Công nghệ
16/08/2023
(sonla.gov.vn) Chuyển đổi số đang là xu hướng phát triển tất yếu của thời đại. Ngày nay, Khoa học và Công nghệ (KH&CN) có mặt trong mọi lĩnh vực của đời sống, xã hội. Việc tiếp cận thông tin KH&CN nhanh chóng, chính xác chính là tiền đề để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Chính vì vậy thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực thông tin KH&CN chính là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Trong kỷ nguyên số hiện nay, phương thức quản lý thông tin KH&CN sẽ thay đổi theo hướng mở, cùng với đó là liên kết, chia sẻ dữ liệu vào mạng lưới hệ thống thông tin của nhiều ngành, lĩnh vực dựa trên môi trường internet nhằm quản lý, đưa ra những hoạch định tổng thể.
Thông tin về các nhiệm vụ Khoa học và Công nghệ của tỉnh Sơn La được đăng tải đầy đủ
lên cơ sở dữ liệu quốc gia.
Thông tin KH&CN là dữ liệu, dữ kiện, số liệu, tin tức được tạo ra trong các hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Thông tin KH&CN được lưu trữ dưới dạng bản cứng tại các thư viện, các trường Đại học và thông tin về các nhiệm vụ KH&CN trên hệ thống CSDL quốc gia. Hàng năm Sở Khoa học và Công nghệ Sơn La xuất bản 04 số bản tin với khoảng 1.600 cuốn, đăng tải hơn 200 tin, bài viết giới thiệu về hoạt động KH&CN. Cập nhật thông tin về 30 nhiệm vụ KH&CN lên cơ sở dữ liệu quốc gia. Việc cập nhật thông tin về KH&CN thường xuyên lên cơ sở dữ liệu KH&CN quốc gia đã góp phần quan trọng cho cơ quan quản lý trong việc nghiên cứu, khai thác, tra cứu sự trùng lắp trong quá trình tuyển chọn nhiệm vụ KH&CN, hàng năm tiến hành tra cứu thông tin trên 50 nhiệm vụ KH&CN đề xuất đặt hàng phục vụ hội đồng tuyển chọn.
Thông tin KH&CN có ý nghĩa rất lớn trong sự phát triển nền kinh tế, xã hội. Có nhiều loại hình ứng dụng khác nhau của thông tin KH&CN dành cho các đối tượng sử dụng khác nhau gồm nhà quản lý, nhà khoa học, người dân, doanh nghiệp và các tổ chức. Thông tin KH&CN thường được xây dựng dưới hình thức của các cơ sở dữ liệu cho phép người dùng tra cứu, tìm kiếm thông tin tư liệu phục vụ nghiên cứu và phát triển như: Thư viện điện tử; tạp chí điện tử; các thông tin sở hữu công nghiệp; sáng chế, giải pháp hữu ích; tiêu chuẩn kỹ thuật; thông tin các nhiệm vụ KH&CN.
Những ứng dụng được khai thác nhiều nhất là các thư viện số tại các cơ sở trường học và cơ sở dữ liệu quản lý thông tin đề tài, nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Hiện tại, Sơn La đang sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu khoa học và công nghệ chung của quốc gia để cập nhật, quản lý thông tin nhiệm vụ KH&CN của tỉnh đồng thời tra cứu trùng lắp trong quá trình tuyển chọn thực hiện nhiệm vụ. Ngoài hệ thống thông tin về nhiệm vụ KH&CN, còn rất nhiều hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác do các sở, ngành đang vận hành, khai thác như: Hệ thống thông tin địa lý (GIS), cơ sở dữ liệu đất đai, môi trường,…
Chuyển đổi số là một yêu cầu cấp thiết để phát triển lĩnh vực thông tin KH&CN. Chuyển đổi số lĩnh vực thông tin KH&CN cũng chính là tạo lập, phát triển và đưa các thông tin về KH&CN từ dạng giấy lên môi trường điện tử nhằm phục vụ nghiên cứu, hoạch định chính sách... Định hướng chuyển đổi số thông tin KH&CN là hướng tới sự đổi mới toàn diện hệ thống vận hành về thông tin KH&CN để hình thành mạng lưới liên kết dữ liệu về thông tin KH&CN trên toàn tỉnh và kết nối, chia sẻ rộng khắp trong cả nước; khuyến khích sự tham gia của các sở, ngành, các tổ chức KH&CN, các trường Đại học, Cao đẳng cùng đóng góp phát triển mạng lưới thông tin KH&CN; phát triển các CSDL thông tin KH&CN theo cả chiều rộng và chiều sâu; kết nối chia sẻ các dữ liệu mở để thúc đẩy truy cập mở đối với kết quả của các công trình nghiên cứu...
Lê Hồng