Bước đầu, Văn phòng Chính phủ xác định và đề nghị Thủ tướng Chính phủ quyết định ngày truyền thống Văn phòng Chính phủ là ngày 28/8/1945. Quá trình hình thành và phát triển của Văn phòng Chính phủ ngày nay đã gắn liền với việc thành lập Nhà nước, Chính phủ Việt Nam qua các thời kỳ. Quá trình này đã được nghiên cứu và xác định như sau:

- Ngày 09/02/2001, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đã có quyết định số 95/QĐ-VPCP thành lập Ban chỉ đạo tổ chức kỷ niệm Ngày truyền thống Văn phòng Chính phủ, đây là mốc đầu tiên để tiến hành nghiên cứu xác định ngày thành lập Văn phòng Chính phủ.

 - Việc xác định ngày thành lập Văn phòng Chính phủ gắn liền với việc thành lập Nhà nước, thành lập Chính phủ. Tức là căn cứ vào các sự kiện lịch sử về tổ chức và hoạt động của Chính phủ: Từ Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam, Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ cộng hòa, Chính phủ Liên hiệp kháng chiến, Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trước đây đến Chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày nay.

Tương ứng với từng thời kỳ thành lập Chính phủ, tên gọi Văn phòng Chính phủ qua các thời kỳ từ tháng 8/1945 đến nay có các thay đổi như sau:

+ Từ tháng 8/1945 đến 1949: Văn phòng Chủ tịch Chính phủ.

+ Từ tháng 7/1949 đến 1960: Văn phòng Thủ tướng phủ.

+Từ tháng 7/1960 đến 1981: Phủ Thủ tướng (trong đó có Văn phòng Phủ Thủ tướng và các Văn phòng nghiên cứu).

+ Từ tháng 7/1982 đến 1992: Văn phòng Hội đồng Bộ trưởng.

+ Từ tháng 9/1992 đến nay: Văn phòng Chính phủ.

Căn cứ vào những tư liệu lịch sử, các nghiên cứu khoa học, các ý kiến của các đồng chí cách mạng lão thành đã đi đến thống nhất là: "Căn cứ vào ngày thành lập Chính phủ để xác định ngày truyền thống Văn phòng Chính phủ, bởi lẽ Văn phòng luôn luôn là bộ máy giúp việc cho Chính phủ, gắn chặt với tổ chức hoạt động của Chính phủ qua các thời kỳ liên tục từ tháng 8 năm 1945 đến nay. Từ khi có Chính phủ, có người đứng đầu Chính phủ là Bác Hồ, có trụ sở làm việc phục vụ cho Chính phủ và người đứng dầu Chính phủ hoạt động, lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành đất nước".

Theo các luận điểm trên, căn cứ vào một số tư liệu lịch sử, ngày 25/8/1945, Chủ tịch Ủy ban Dân tộc giải phóng Hồ Chí Minh về Hà Nội. Theo đề nghị của Người, Ủy ban Dân tộc giải phóng do Quốc dân Đại hội Tân Trào cử ra được cải tổ thành Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ngày 28/8/1945 Chính phủ Lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra tuyên cáo thành lập, gồm 13 Bộ, 15 Vị Bộ trưởng, do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch kiêm Ngoại giao, có trụ sở làm việc của Chính phủ tại Bắc Bộ phủ cũ (số 12 Ngô Quyền, Hà Nội). Bản tuyên cáo ngày 28/8/1945 có các thành viên Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nội các quốc gia thống nhất) đã được công bố rộng rãi cho toàn thể quốc dân đồng bào trong nước và thế giới biết.

Từ những căn cứ quyết định trên, ngày 19/4/2001 Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định số 489/QĐ-TTg, "Hàng năm lấy ngày 28/8 là Ngày truyền thống Văn phòng Chính phủ".

Theo tinh thần quyết định nêu trên của Chính phủ, việc tổ chức Ngày truyền thống Văn phòng nhằm để giáo dục truyền thống của văn phòng, động viên phong trào thi đua lao động, nâng cao kỷ luật, đạo đức cách mạng của cán bộ, công chức, viên chức văn phòng. Đồng thời biểu dương khen thưởng bằng các hình thức thích hợp đối với tập thể, cá nhân có thành tích trong việc xây dựng Văn phòng, gương mẫu trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối và pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, thể theo nguyện vọng của nhiều cán bộ, công chức làm công tác văn phòng ở các địa phương: Đối với mối quan hệ giữa Văn phòng Chính phủ với Văn phòng Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp không có qui định pháp lý là một hệ thống dọc từ Trung ương đến cơ sở (như các Bộ của Chính phủ), nhưng từ trước đến nay trên thực tế đã hình thành mối quan hệ phối hợp trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ văn phòng để bảo đảm sự chỉ đạo, điều hành tập trung, thống nhất của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đến Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp. Thể theo nguyện vọng trên, ngày 22/7/2004 Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định lấy ngày 28/8 hàng năm là Ngày truyền thống Văn phòng các cơ quan hành chính Nhà nước. Đây là ngày kỷ niệm truyền thống Văn phòng các cơ quan hành chính thống nhất trong cả nước.

Ban Biên tập