Tại Hội nghị phổ biến, triển khai Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng Trương Hoà Bình đã đề ra 10 giải pháp căn cơ nhằm từng bước ngăn chặn “tham nhũng vặt” hiện nay.
Theo đó, một là, việc triển khai thực hiện Chỉ
thị 10/CT-TTg (Chỉ thị 10) của Thủ tướng Chính phủ ở các bộ, ngành, địa phương
phải bảo đảm đồng bộ với việc triển khai thi hành Luật Phòng chống tham nhũng
(PCTN) năm 2018, các chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng,
Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.
Theo Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, Chỉ thị 10
bắt đầu có hiệu lực vào ngày 1/7/2019 tới đây, với các nhiệm vụ, giải pháp được
đúc rút từ thực tiễn công tác PCTN và dựa trên cơ sở các chủ trương, chính sách
chung của Đảng, Nhà nước, phù hợp với quy định của Luật PCTN.
Do đó, quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị
10 phải bảo đảm đồng bộ với việc thực hiện các biện pháp PCTN theo quy định của
Luật PCTN; vừa thực hiện các giải pháp chung trong phòng ngừa, phát hiện, xử lý
tham nhũng, vừa phải chú ý thực hiện các biện pháp cụ thể để ngăn chặn, xử lý
tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp (DN) trong
giải quyết công việc. Phải có những nghị định hướng dẫn cụ thể việc thực hiện
công tác PCTN.
Hai là, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh,
nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, phát triển bền vững đều là những mục
tiêu vĩ mô của đất nước.
“Nhưng để đạt được những mục tiêu đó, nhất thiết
phải đạt được những kết quả rất cụ thể trên các lĩnh vực của quản lý nhà nước,
trong đó có kết quả về sự minh bạch, liêm chính khi giải quyết công việc của
người dân, DN. Bảo đảm không có nhũng nhiễu, “tham nhũng vặt”, đáp ứng yêu cầu
của người dân và DN trong giải quyết hồ sơ công việc.” – Phó Thủ tướng nói.
Cụ thể, để đạt 1/17 mục tiêu phát triển bền
vững đến năm 2030, nhất thiết phải giảm dần và triệt tiêu tình trạng cán bộ,
công chức có hành vi vòi vĩnh, đòi hối lộ khi giải quyết công việc của người
dân.
“Đây là thách thức lớn, đòi hỏi chúng ta phải
nỗ lực không ngừng trong việc thực hiện các chính sách về PCTN mà trước hết là
phải thực hiện thành công Chỉ thị số 10 đã được quán triệt, triển khai trong
Hội nghị trực tuyến hôm nay.” – Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Thứ ba, theo Phó Thủ tướng, từng bộ, ngành, địa
phương, cơ quan, tổ chức, đơn vị phải tổ chức thực hiện đồng bộ các biện pháp,
đồng thời phải xác định rõ trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với lĩnh vực quản lý.
“Qua nội dung Chỉ thị 10 và các tham luận,
chúng ta đều thấy tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, DN xảy ra
ở nhiều nơi nhưng tính chất, mức độ ở mỗi ngành, lĩnh vực, địa phương là khác
nhau. Yêu cầu chung của Chỉ thị là tất cả các ngành, các cấp đều phải quán
triệt và thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra.” – Phó Thủ tướng
nói.
Phó Thủ tướng yêu cầu đặc biệt lưu ý tới những
lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra nhũng nhiễu, tiêu cực như: Thuế, hải quan, quản lý
đất đai, quản lý môi trường, quản lý đầu tư, xây dựng, cấp giấy phép, cấp chứng
chỉ hành nghề, cảnh sát giao thông, thanh tra chuyên ngành, dịch vụ hành chính
công ở xã, phường, cơ sở khám chữa bệnh, cơ sở giáo dục.
“Ngay cả việc sắp xếp, thi tuyển cán bộ công
chức dư luận phản ánh về một số nơi hình thành "đường dây chạy chọt"-
Phó Thủ tướng lưu ý.
Phó Thủ tướng yêu cầu từng bộ, ngành, địa phương
phải xác định rõ trọng tâm trọng điểm, các khâu, các lĩnh vực, vị trí quản lý
nhạy cảm, dễ xảy ra vi phạm để tăng cường thi hành các biện pháp phòng ngừa,
chấn chỉnh; phải tổ chức kiểm tra, giám sát thường xuyên và xử lý nghiêm vi
phạm để bảo đảm tổ chức thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, có hiệu quả các nội dung
của Chỉ thị 10.
“Nhất thiết phải nhanh chóng tạo được những
chuyển biến thực chất, tích cực, rõ nét, tiến tới thay đổi căn bản tình hình
trong thời gian tới. Đây là quyết tâm của cả hệ thống chính trị, trên cơ sở chỉ
đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đối với tình trạng này”,
Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Người đứng đầu không thể nói không biết cơ quan
mình có nhũng nhiễu, tiêu cực hay không.
Bốn là, người đứng đầu các bộ, ngành, địa
phương phải gương mẫu, đi đầu trong việc thực hiện các quy định của Chỉ thị;
nếu để xảy ra tiêu cực, tham nhũng tại cơ quan, đơn vị mình phụ trách thì phải
chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước.
Phải coi đấu tranh PCTN, trong đó có “tham nhũng
vặt” làm một nhiệm vụ chính trị thường xuyên, liên tục, lâu dài và lấy đó làm
tiêu chí để đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ hằng năm của từng cơ quan, đơn
vị. Đây cũng là tiêu chí đánh giá trong công tác cải cách hành chính, đo lường
sự hài lòng của người dân đối với cơ quan nhà nước.
“Người đứng đầu cơ quan, đơn vị không thể nói
không biết bộ phận nào, nơi nào dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng ở cơ quan
mình.” – Phó Thủ tướng nêu rõ.
Năm là, đẩy mạnh phòng ngừa, ngăn chặn hành vi
tham nhũng, tiêu cực trong chính lực lượng chức năng và đội ngũ cán bộ, công
chức thực thi pháp luật. Thực hiện nghiêm quy tắc ứng xử, quy trình chuyên môn,
nghiệp vụ.
Phó Thủ tướng yêu cầu các cơ quan, đơn vị cần
ban hành quy chế làm việc quy định rõ trách nhiệm, minh bạch, cụ thể và có cơ
chế kiểm soát hiệu quả đối với cán bộ, công chức khi thực thi nhiệm vụ, nhất là
đối với các lĩnh vực như thi hành án, hải quan, thuế, quản lý thị trường, thanh
tra, kiểm toán, điều tra… phải đảm bảo ngăn chặn cho được tình trạng sách
nhiễu, “vòi vĩnh”, đòi “chung chi” để phục vụ động cơ cá nhân, vụ lợi trong
thực thi công vụ.
Thứ sáu, Phó Thủ tướng yêu cầu từng cơ quan,
đơn vị ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin để hạn chế tối đa việc tiếp xúc
trực tiếp của cán bộ, công chức, viên chức với người dân, doanh nghiệp; Triển
khai đồng bộ hệ thống ghi âm, ghi hình, camera trực tuyến tại các điểm giao
dịch, tiếp xúc với người dân, DN; thường xuyên có bộ phận theo dõi, giám sát
các hoạt động này và có hình thức lấy ý kiến đánh giá sự hài hòng của người dân
khi tiếp xúc giải quyết công việc, Quảng Ninh là điển hình tốt cho vấn đề này.
Qua đó, đẩy mạnh cải cách hành chính, cung cấp
dịch vụ công trực tuyến. Cơ quan nhà nước giải quyết công việc trên môi trường
mạng, không tiếp xúc trực tiếp với dân nhằm hạn chế tham nhũng, tiêu cực.
Thiếu dân thì “tham nhũng vặt” dẹp không xong.
Bảy là, phải phát huy vai trò của các đoàn thể
quần chúng, cộng đồng DN và nhân dân trong việc phối hợp, hỗ trợ cơ quan nhà
nước ngăn chặn, xử lý các hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà của cán bộ, công
chức, viên chức; gắn việc thực hiện Chỉ thị 10 của Thủ tướng với việc thực hiện
tốt công tác dân vận và các nhiệm vụ của “Năm dân vận chính quyền” với phương
châm: “Có dân thì tham nhũng lớn cũng diệt được, thiếu dân thì tham nhũng vặt
dẹp cũng không xong”.
Phó Thủ tướng yêu cầu, phải nắm bắt tâm tư,
nguyện vọng, vướng mắc của người dân để giải quyết thực chất, dứt điểm công
việc; tổ chức tiếp nhận, xử lý, giải quyết kịp thời các phản ánh, kiến nghị, tố
cáo của người dân; có lỗi thì phải công khai xin lỗi, khắc phục hậu quả, xử lý
vi phạm; chú trọng sự hài lòng của nhân dân đối với hoạt động của cơ quan hành
chính, tổ chức cung cấp dịch vụ công, tổ chức tiếp công dân theo đúng quy định
của pháp luật…
Tám là, phải làm tốt công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật về PCTN, bởi vẫn còn một bộ phận người dân, doanh
nghiệp chưa xóa bỏ được tâm lý đưa quà cáp, biếu xén, thậm chí là hối lộ để
được giải quyết công việc. Tâm lý này cũng có một phần nguyên nhân từ việc gây
khó khăn, phiền hà, nhũng nhiễu của cán bộ, công chức, viên chức làm cho người
dân, DN muốn được việc phải chấp nhận tiêu cực. Do đó, đồng thời với việc giúp
người dân, DN nâng cao nhận thức thì phải xử lý nghiêm những trường hợp cán bộ
vi phạm.
“Kiên quyết xử lý hình sự, không xử lý hành
chính đối với những trường hợp vi phạm pháp luật đến mức phải truy cứu trách
nhiệm hình sự theo quy định”, Phó Thủ tướng nêu rõ.
Phó Thủ tướng cũng chỉ ra, nguyên nhân của tình
trạng “tham nhũng vặt” là do thói quen của văn hoá phong bì, xin - cho, lót tay
đã tồn tại trong xã hội thời gian dài.
“Điều này có nguyên nhân từ việc người dân lo
lắng nên muốn “lót tay” cho cán bộ để xử lý nhanh công việc, cũng như có việc
cán bộ gây khó dễ để vòi vĩnh. Vì vậy, toàn xã hội có phong trào rộng khắp lên
án hành vi này với sự vào cuộc của toàn dân, dư luận xã hội, gắn với các phong
trào thiết thực đang thực hiện ở cấp cơ sở như dân chủ cơ sở, nếp sống văn hoá,
bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng nông thôn mới… Qua đó, giám sát, lên án và
từng bước loại bỏ tình trạng “tham nhũng vặt” hiện nay.” – Phó Thủ tướng phân
tích.
Thứ chín, về một số nhiệm vụ cụ thể trước mắt,
Phó Thủ tướng Thường trực yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương xây dựng
kế hoạch phổ biến quán triệt, triển khai chương trình hành động để thực hiện
nghiêm túc Chỉ thị 10 của Thủ tướng, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng khi để
xảy ra nhũng nhiễu, gây phiền hà, tham nhũng trong cơ quan, đơn vị thuộc phạm
vi quản lý của mình.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đề nghị
Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, cơ quan Trung ương của các đoàn thể chính trị
- xã hội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các cơ quan thông tấn, báo
chí tăng cường tuyên truyền sâu rộng về chính sách, pháp luật; hướng dẫn,
khuyến khích DN xây dựng và thực hiện chương trình liêm chính, người dân tuân
thủ các quy tắc, văn hóa ứng xử văn minh, xây dựng văn hoá DN doanh nhân.
Phó Thủ tướng kiến nghị Quốc hội, HĐND các cấp,
MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tăng cường hoạt động giám sát
trong thực thi công vụ của các cơ quan, tổ chức, công chức, viên chức nhà nước
nhằm góp phần ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà
cho người dân, doanh nghiệp.
Tại Hội nghị, Phó Thủ tướng kêu gọi cộng đồng DN
và nhân dân tiếp tục quan tâm, ủng hộ, theo dõi, giám sát, đồng hành với Chính
phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cấp, các ngành, quyết tâm thực hiện có hiệu quả
các biện pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực.
Theo caicachhanhchinh.gov.vn