Trong sáu tháng đầu năm 2025, trên địa bàn tỉnh xảy ra các loại dịch bệnh truyền nhiễm như Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP), Lở mồm long móng (LMLM), Viêm da nổi cục (VDNC), Dại... Tổng số gia súc mắc bệnh, chết, tiêu hủy 698 con, khối lượng 34.072 kg. Đặc biệt xảy ra 03 ổ dịch Dại động vật trên địa bàn phường Tô Hiệu, phường Chiềng Cơi, phường Chiềng Sinh; 01 người chết do bệnh Dại tại xã Hua Nhàn (Tạ Khoa).

Từ 30/6/2025 đến nay, dịch bệnh Viêm da nổi cục (VDNC), Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) phát sinh ở nhiều xã, phường trên địa bàn tỉnh (Chiềng Cơi, Yên Châu, Mường Khiêng, Lóng Phiêng, Thuận Châu... ). Tỷ lệ tiêm phòng vắc xin cho vật nuôi còn thấp, chưa đảm bảo tỷ lệ bảo hộ theo quy định,… Trong thời gian tới nguy cơ lây lan dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm là rất lớn. 

Mặt khác việc sáp nhập xã, phường dẫn đến thay đổi số lượng nhân viên thú y xã, bản; trong khi địa bàn rộng, đàn vật nuôi lớn nhưng nhân lực thú y chưa được bố trí lại kịp thời, gây khó khăn trong công tác phát hiện dịch bệnh động vật, công tác lấy mẫu giám sát dịch bệnh, công tác xử lý ổ dịch, báo cáo tình hình dịch bệnh, công tác tiêm phòng vắc xin…

Trước tình hình trên, Chủ tịch UBND tỉnh  Sơn La yêu cầu chủ tịch UBND các xã, phường trực tiếp chỉ đạo và chịu trách nhiệm toàn diện trong công tác phòng, chống dịch tại địa phương. Trong đó, cần huy động tối đa nguồn lực để triển khai phòng, chống dịch; phân công lực lượng giám sát dịch bệnh đến tận tổ, bản, tiểu khu, hộ chăn nuôi; kịp thời phát hiện và xử lý dứt điểm các ổ dịch trong diện hẹp, không để dịch lan rộng hay phát sinh ổ dịch mới. Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp che giấu dịch, chậm báo cáo, làm lây lan dịch bệnh và hành vi bán chạy động vật mắc bệnh, vứt xác động vật ra môi trường.

Các địa phương phải khẩn trương  công bố dịch theo đúng quy định; xây dựng và tổ chức tiêm phòng vacxin đạt tối thiểu 80% tổng đàn vật nuôi đối với các bệnh nguy hiểm như: Dại, lở mồm long móng, viêm da nổi cục… Cùng với đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, nội dung phù hợp để nâng cao nhận thức cộng đồng về công tác phòng, chống dịch bệnh động vật.

UBND tỉnh cũng yêu cầu các xã, phường chủ động bố trí kinh phí, chuẩn bị đầy đủ vật tư, hóa chất, vacxin để kịp thời ứng phó, khoanh vùng, dập tắt các ổ dịch ngay khi mới xuất hiện. Đồng thời thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát thường xuyên. Người đứng đầu địa phương phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để dịch bùng phát trên diện rộng, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản hướng dẫn các xã, phường điều tra dịch tễ, lấy mẫu bệnh phẩm, tiêm phòng vacxin, phun tiêu độc khử trùng, xử lý ổ dịch. Đồng thời chỉ đạo trạm kỹ thuật nông nghiệp các khu vực phối hợp với UBND cấp xã tăng cường giám sát, lấy mẫu, tiêu độc khử trùng môi trường. Tổ chức thực hiện nghiêm việc kiểm dịch, kiểm soát chặt việc buôn bán, vận chuyển động vật và sản phẩm động vật vào địa bàn tỉnh.

Sở Y tế phối hợp chặt chẽ với ngành nông nghiệp và môi trường trong chia sẻ thông tin, điều tra ổ dịch, ngăn chặn tác nhân gây bệnh lây từ động vật sang người như bệnh nhiệt thán, cúm gia cầm, bệnh dại…

Công an tỉnh, Bộ đội Biên phòng tỉnh, Chi cục Quản lý thị trường, Chi cục Hải quan khu vực X, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong vận chuyển, buôn bán động vật trái phép, đặc biệt là qua tuyến biên giới.

Nguyễn Hạnh