Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, nhiều nhóm dịch vụ công như y tế, điện, nước, giáo dục, đất đai, chi trả an sinh xã hội… đã triển khai thanh toán bằng các phương thức điện tử, đem lại tiện ích rõ rệt cho người dân, doanh nghiệp.

Thực hiện chi trả chế độ chính sách qua tài khoản ngân hàng, nhóm đối tượng là người có công với cách mạng, toàn tỉnh có 2.577/2.636 người đã mở tài khoản chi trả, đạt 97,76%. Trong đó, 2.463 người nhận chính sách qua tài khoản, chiếm 95,58% số người đã mở tài khoản và đạt 93,44% tổng số đối tượng hưởng trợ cấp, với tổng số tiền chi trả trên 90 tỷ đồng. Đối với đối tượng bảo trợ xã hội, toàn tỉnh có 25.741/42.442 người mở tài khoản, chiếm 60,6%. Trong đó, 22.259 người nhận chính sách qua tài khoản, đạt 86,48% số người đã mở tài khoản, chiếm 52,45% tổng số người hưởng trợ cấp, với số tiền đã chi trả trên 63 tỷ đồng.

Thanh toán chế độ bảo hiểm xã hội, tính đến nay, số người hưởng các chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp nhận qua tài khoản tại khu vực đô thị là 21.728/32.950 người, đạt 65,94%. Trong đó, 15.825 người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng qua tài khoản (58,66%); 3.147 người hưởng trợ cấp BHXH một lần (98,6%); và 2.756 người hưởng trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân (99,1%). Trong lĩnh vực giáo dục, 609/609 cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã tổ chức tuyên truyền, vận động phụ huynh và học sinh triển khai mô hình thanh toán học phí, lệ phí tuyển sinh và các khoản thu khác bằng phương thức không dùng tiền mặt. Đến nay, đã có 170 trường thực hiện, với 127.874 lượt phụ huynh chuyển khoản, tổng số tiền 39,56 tỷ đồng. Trong lĩnh vực y tế, 100% bệnh viện đa khoa và chuyên khoa tuyến tỉnh, huyện đã đưa vào sử dụng phần mềm quản lý khám chữa bệnh (HIS) và triển khai thanh toán viện phí không dùng tiền mặt, góp phần giảm áp lực cho người bệnh và nâng cao hiệu quả quản lý.

Thanh toán không dùng tiền mặt được ứng dụng mạnh mẽ trong thanh toán dịch vụ thiết yếu. Công ty Điện lực Sơn La đã phối hợp với các ngân hàng, tổ chức trung gian thu hộ triển khai dịch vụ thanh toán tiền điện bằng hình thức trích nợ tự động, ví điện tử, tài khoản ngân hàng, đạt 76,03% tổng số khách hàng. Ngành thuế cũng tích cực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, hướng dẫn và đôn đốc triển khai áp dụng hóa đơn điện tử, trong đó có hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh.

Việc triển khai mạnh mẽ thanh toán không dùng tiền mặt giúp giảm chi phí lưu thông tiền mặt, hạn chế rủi ro gian lận, mất mát; đồng thời hỗ trợ công tác quản lý tài chính, minh bạch hóa các giao dịch kinh tế. Đây cũng là giải pháp quan trọng để thúc đẩy thương mại điện tử, dịch vụ công trực tuyến và các hoạt động kinh tế số. Việc đẩy mạnh triển khai thanh toán không dùng tiền mặt tại Sơn La đã và đang tạo những thay đổi rõ rệt trong đời sống kinh tế - xã hội, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân, cơ quan quản lý và doanh nghiệp. Đây không chỉ là xu hướng tất yếu trong tiến trình chuyển đổi số, mà còn là giải pháp quan trọng góp phần xây dựng nền tài chính hiện đại, minh bạch, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững của tỉnh.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc chuyển đổi sang thanh toán không dùng tiền mặt vẫn còn gặp một số khó khăn như thói quen sử dụng tiền mặt của một bộ phận người dân, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ ở vùng sâu, vùng xa, và nguy cơ mất an toàn thông tin. Do đó, để việc triển khai đạt hiệu quả, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa Nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Trong thời gian tới, tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, mở rộng hạ tầng thanh toán số, tăng cường an ninh mạng, đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức của người dân. Song song đó, các ngân hàng và doanh nghiệp cần đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ, cung cấp nhiều tiện ích với chi phí hợp lý, đảm bảo an toàn, thuận tiện cho người dùng.

Lê Hồng