Tại Sơn La, chương trình OCOP đã phát huy tốt vai trò là chương trình chuyên đề hỗ trợ thực hiện xây dựng Nông thôn mới, góp phần đẩy mạnh phát triển sản xuất, quảng bá sản vật, văn hóa của địa phương và nâng cao thu nhập, đời sống cho người dân. Đến nay, tỉnh Sơn La có 110 sản phẩm OCOP được đánh giá, phân hạng và được cấp Giấy chứng nhận sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó có: có 58 sản phẩm đạt 3 sao; có 51 sản phẩm đạt 4 sao và 01 sản phẩm được công nhận sản phẩm quốc gia 5 sao. Năm 2022, tỉnh đã hỗ trợ lắp đặt 10 điểm trưng bày, giới thiệu, bán sản phẩm OCOP trên địa bàn 8 huyện, thành phố.

Để triển khai có hiệu quả chương trình OCOP, tỉnh Sơn La tổ chức triển khai Bộ tiêu chí Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025. Bộ tiêu chí mới đã điều chỉnh, bổ sung một số nội dung phù hợp với yêu cầu thực tiễn và mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới, tăng khuyến khích các doanh nghiệp, Hợp tác xã, hộ gia đình tham gia chương trình OCOP.

Các sản phẩm Ocop tiêu biểu của Sơn La tại Khu trưng bày “Thành phố tươi đẹp” tại Hội chợ CAEXPO 2023 (hình minh họa)

Một trong những điểm mới của Quyết định số 148/QĐ-TTg là quy trình đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, các sản phẩm sẽ bắt đầu được đánh giá từ UBND cấp xã, thay vì từ UBND cấp huyện như trước đây. Đối với sản phẩm OCOP đạt 3 sao, sẽ do UBND cấp huyện công nhận và cấp Giấy chứng nhận, sản phẩm OCOP đạt 4 sao, sẽ do UBND cấp tỉnh công nhận và cấp Giấy chứng nhận (trước đây, UBND cấp tỉnh công nhận và cấp Giấy chứng nhận cho sản phẩm OCOP đạt 3 sao và 4 sao). Đối với sản phẩm OCOP đạt 5 sao vẫn sẽ do Trung ương đánh giá và công nhận. Điều này giúp các địa phương trong việc chủ động lựa chọn các sản phẩm tiêu biểu, tiết kiệm thời gian và chi phí thực hiện cho các chủ thể.

Cũng trong bộ tiêu chí mới, các hồ sơ đăng ký tham gia đánh giá sản phẩm OCOP dành cho các chủ thể đã sửa đổi theo hướng giảm nội dung và hướng dẫn chi tiết việc thực hiện phiếu đăng ký đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP và báo cáo tự đánh giá về sản phẩm. Bộ tiêu chí chương trình OCOP giai đoạn mới cũng bổ sung quy định về đánh giá, nâng hạng sản phẩm OCOP và quy định về đánh giá, phân hạng lại sản phẩm sau khi giấy chứng nhận sản phẩm OCOP hết thời hạn 36 tháng. Điều này, giúp các địa phương, các chủ thể dễ thực hiện hơn, đồng thời tăng số lượng và chất lượng sản phẩm đủ điều kiện đạt chứng nhận OCOP.

Năm 2023, tỉnh Sơn La phấn đấu xây dựng từ 70 - 80 sản phẩm được chứng nhận OCOP từ 3 sao đến 4 sao; mỗi huyện, thành phố ít nhất phải chứng nhận được 5 sản phẩm OCOP trở lên. Phấn đấu đến hết năm 2030 có ít nhất 50% sản phẩm đã được xếp hạng 3 sao giai đoạn 2021-2025 được nâng hạng lên 4 sao; có tối thiểu 10 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 5 sao cấp quốc gia và có từ 40-50 sản phẩm OCOP của tỉnh xuất khẩu ra nước ngoài chủ yếu tập trung vào các sản phẩm đã được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể. Phấn đấu 100% đơn vị cấp xã có sản phẩm OCOP tham gia Chương trình và các HTX là chủ thể OCOP hoạt động xếp loại khá. Ngành Nông nghiệp đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đồng bộ các nội dung: Tuyên truyền, tập huấn, hỗ trợ quản lý nhãn hiệu các sản phẩm OCOP; thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm.

Nguyễn Hạnh