(sonla.gov.vn) Trong thời gian qua, hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Năm 2024, hoạt động quản lý Khoa học và Công nghệ (KH&CN) cơ bản hoàn thành các nội dung theo đúng tiến độ kế hoạch đã xây dựng, tiếp tục đổi mới hoạt động trên các lĩnh vực được giao, thực hiện tốt vai trò quản lý nhà nước về KH&CN trên địa bàn tỉnh. Việc triển khai các nhiệm vụ KH&CN được thực hiện theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, bám sát vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Năm 2024, tiếp tục triển khai 08 nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh trong đó nổi bật là Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận "Thanh Long Sơn La" cho sản phẩm quả Thanh Long của tỉnh Sơn La; đăng ký bảo hộ nhãn hiệu Chứng nhận "Sơn La" tại Trung Quốc cho sản phẩm Xoài và sản phẩm Nhãn của tỉnh Sơn La; đăng ký bảo hộ, xây dựng và triển khai hệ thống quản lý nhãn hiệu Chứng nhận “Mắc ca Sơn La” cho sản phẩm Mắc ca của tỉnh Sơn La. Tổ chức phối hợp UBND huyện Bắc Yên công bố văn bằng bảo hộ nhãn hiệu Chứng nhận cho sản phẩm Rượu Hang Chú Bắc Yên, UBND huyện Thuận Châu công bố văn bằng bảo hộ nhãn hiệu Chứng nhận cho sản phẩm Thanh Long của tỉnh Sơn La.
Số lượng các sản phẩm OCOP tăng nhanh.
Đến nay, toàn tỉnh đã có 31 sản phẩm nông sản, thủy sản được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Văn bằng bảo hộ tăng 4 sản phẩm so với năm 2023, trong đó có 2 sản phẩm bảo hộ tại nước ngoài. Việc triển khai các nhiệm vụ KH&CN được thực hiện theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, bám sát vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Năm 2024, triển khai quản lý thực hiện 40 nhiệm vụ KH&CN (37 nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh; 02 dự án thuộc Chương trình Nông thôn miền núi, 01 đề tài cấp thiết địa phương cấp Quốc gia). Các nhiệm vụ được triển khai đã góp phần quan trọng phục vụ sản xuất đời sống, phát triển nông nghiệp nông thôn và xây dựng nông thôn mới. Đã tổ chức thành công hội thảo khoa học và công nghệ với chủ đề “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo - cơ hội, thách thức và giải pháp thực hiện tại tỉnh Sơn La”; hội thảo khoa học “Thực trạng giải pháp phát triển cây Dâu Tây trên địa bàn tỉnh Sơn La gắn với xây dựng thương hiệu Dâu Tây Sơn La”; hội nghị bàn giao kết quả 11 nhiệm vụ nghiên cứu khoa học theo Quyết định số 825/QĐ-UBND ngày 07/5/2024 của Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La cho 12 cơ quan, 5 đơn vị và 152 hộ dân để ứng dụng nhân rộng vào thực tiễn trên địa bàn tỉnh, góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho phát triển nông nghiệp ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ mới vào sản xuất nhằm tạo ra các giống cây trồng vật nuôi có giá trị kinh tế cao, thích ứng được với biến đổi khí hậu.
Giai đoạn từ 2021 - 2024, trên địa bàn tỉnh triển khai 64 nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KH&CN) cấp tỉnh. Trong đó, có 29 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực nông nghiệp, 5 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực kỹ thuật công nghệ và 29 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực khoa học, xã hội và nhân văn, 1 dự án sản xuất thử nghiệm. Kết quả, đã nghiệm thu 34 nhiệm vụ, trong đó có 2 đề tài đạt loại xuất sắc, 32 đề tài đạt yêu cầu. Sở KH&CN đã tổ chức 3 hội nghị bàn giao kết quả của 27 nhiệm vụ đã nghiệm thu cho các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố và các tổ chức có liên quan trên địa bàn tỉnh để ứng dụng, nhân rộng.
Bảo tồn và phát huy nguồn gen các giống cây trồng đặc hữu của địa phương
Có thể khẳng định rằng các nhiệm vụ thuộc lĩnh vực khoa học nông nghiệp đã góp phần tăng thêm cơ cấu giống cây trồng; đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp, giảm tải việc tập trung sản phẩm vào một mùa vụ tại Sơn La; bảo tồn và phát huy nguồn gen các giống cây trồng đặc hữu của địa phương; xây dựng quy trình sản xuất; xây dựng thương hiệu sản phẩm; hỗ trợ chuyển giao các công nghệ. Đồng thời, đưa ra các giải pháp kỹ thuật có hiệu quả cao trong việc phòng chống sâu bệnh hại, nâng cao năng suất, chất lượng cho các sản phẩm nông nghiệp có thế mạnh của tỉnh, đặc biệt là các sản phẩm OCOP. Từ đó, góp phần tăng giá thành sản phẩm, nâng cao thu nhập kinh tế cho doanh nghiệp, HTX và người sản xuất, kinh doanh.
Trong thời gian tới, để đạt được mục tiêu đến năm 2030, đưa tỉnh Sơn La trở thành một trong những tỉnh khá, Trung tâm của tiểu vùng Tây Bắc; Trung tâm Chế biến sản phẩm nông nghiệp của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ; phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học, thông minh, sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải các-bon thấp, thích ứng với biến đổi khí hậu và kết hợp phát triển du lịch. Ngành KH&CN tiếp tục tham mưu lãnh đạo, chỉ đạo tập trung phát triển, triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ số; thúc đẩy hệ sinh thái kinh tế số trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp chế biến. Hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, hỗ trợ xây dựng sản phẩm OCOP và xúc tiến thương mại đối với các sản phẩm nông nghiệp gắn với phát triển du lịch.
Nguyễn Hạnh