* Nhóm địa phương: Dân tộc Dao có nhiều nhóm địa phương như Dao Quần trắng, Dao quần chẹt, Dao Tiền, Dao Thanh Y, Dao đỏ, Mán, Đông, Trại, Xá, Dìu Miền, Kim Miền, Lù Giang, Làn Tẻn, Đại Bản, Tiểu bản , Cốc Ngáng, Cốc Mùn, Sơn Đầu.

Người Dao đỏ - ảnh minh họa

* Dân số: Có trên 470.000 người.

* Cư trú: Sống xen kẽ với nhiều dân tộc từ biên giới Việt – Trung, Việt – Lào tới một số tỉnh Trung du và ven biển Bắc Bộ. Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Mông – Dao. Thờ tổ tiên Bàn Hồ.

* Ngôn ngữ: Người Dao không có văn tự riêng mà sử dụng chữ Hán đã được Dao hóa gọi là chữ Nôm Dao.

* Kinh tế: Người Dao sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa nương và ruộng nước. Ngoài lúa họ còn trồng màu. Nông cụ sản xuất thô sơ nhưng kỹ thuật canh tác đã có nhiều tiến bộ. Một số nghề thủ công đã phát triển như dệt vải, rèn, mộc, làm giấy, ép dầu……

Lễ cầu mùa - ảnh minh họa

* Ăn: Thức ăn của người Dao chủ yếu là măng, rau, thỉnh thoảng có thịt cá. Họ nuôi nhiều lợn, gà, nhưng chủ yếu dùng trong những ngày ma chay, cưới xin, lễ tết.

Một kiểu kiến trúc nhà của người Dao - ảnh minh họa

* Ở: Nhà có 3 loại khác nhau: Nhà sàn, nhà nửa sàn nửa đất, nhà đất ( Nhà trệt)

* Trang phục: Đàn ông Dao để tóc dài búi sau gáy, hoặc để chỏm tóc trên đỉnh đầu. Ngày nay, hầu hết đã cắt tóc ngắn. Y phục thường gồm quần và áo ngắn, áo dài. Trang phục của phụ nữ phong phú hơn, giữ được nhiều nét trang trí hoa văn truyền thống. Phụ nữ Dao để tóc dài.

* Cưới xin: Cô dâu trong ngày cưới đội mũ. Dưới chế độ cũ, cưới xin gồm nhiều nghi lễ phức tạp. Có 2 hình thức ở rể: có thời hạn và vĩnh viễn.

* Ma chay: Phản ánh nhiều tục lệ ngày xa xưa, ở một vài vùng có tục hỏa táng cho người chết từ 12 tuổi trở lên. Người Dao có nhiều tín ngưỡng về thần linh, ma quỷ, có một số tục lệ thờ cúng phức tạp và tốn kém.

Lễ hội đón Xuân của dân tộc Dao - ảnh minh họa

* Gia đình: Người Dao có quan hệ họ hàng chặt chẽ và thông qua tên đệm để xác định dòng họ, vai vế của người đó trong quan hệ dòng họ.

Người Dao có nền văn hóa và lịch sử lâu đời. Mặc dù cơ sở kinh tế nói chung còn thấp kém, nhưng tri thức nhân gian rất phong phú, đặc biệt là y học cổ truyền.